Starowierzy w\u00a0Polsce to bezpopowcy. Przewodnikiem duchowym dla nich jest sam Chrystus, w\u00a0kt\u00f3rego imieniu kult wiary sprawuje „starik” (starzec) zwany nastawnikiem.<\/strong><\/p>\n

W 1865 roku w\u0142adze carskie zezwoli\u0142y na zamieszkanie w le\u015bnictwie suwalskim i augustowskim ludno\u015bci staroobrz\u0119dowej.<\/strong><\/p>\n

Car obieca\u0142 ulgi staroobrz\u0119dowcom, kt\u00f3rzy wybuduj\u0105 now\u0105 osad\u0119 w lasach augustowskich. Osadnictwo staroobrz\u0119dowc\u00f3w na tereny Augustowszczyzny rozpocz\u0119\u0142o si\u0119 w latach 1866-1867,\u00a0 zacz\u0119li oni osiedla\u0107 si\u0119 i zagospodarowywa\u0107 Gabowy Gr\u0105d.<\/strong><\/p>\n

W pocz\u0105tkowym okresie osadnictwa osiedle nie mia\u0142o \u017cadnej nazwy. W p\u00f3\u017aniejszym okresie powsta\u0142y dwie osady: Gabowe Gr\u0105dy i B\u00f3r, po\u0142o\u017cone na po\u0142udnie od Augustowa. Etymologia nazw tych wsi pochodzi od miejsca, w kt\u00f3rym r\u00f3s\u0142 przewa\u017cnie wi\u0105z (jeszcze i dzisiaj na Suwalszczy\u017anie nazywany ,,gabem” lub ,,gobem”). Powstanie za\u015b nazwy B\u00f3r \u015bwiadczy o tym, \u017ce wie\u015b powsta\u0142a w dziewiczym lesie.<\/strong><\/p>\n

Do miejscowo\u015bci tych staroobrz\u0119dowcy przybyli po upadku powstania styczniowego ze wsi Pilczyn ko\u0142o G\u00f3ry Kalwarii. Wed\u0142ug ich relacji rz\u0105d przydzieli\u0142 im po 15 morg\u00f3w ziemi na gospodarstwo. Na tych terenach staroobrz\u0119dowcy zajmowali si\u0119 g\u0142\u00f3wnie prac\u0105 w puszczy. S\u0142yn\u0119li zreszt\u0105 od dawna jako znakomici i sumienni drwale i cie\u015ble. Z g\u0142\u0119bi Rosji przynie\u015bli stare tradycje rosyjskiej sztuki budowlanej i zdobnictwa cha\u0142up, jak r\u00f3wnie\u017c sztuki ludowej (tkactwo, haft). Byli mistrzami ciesi\u00f3\u0142ki budowlanej na ca\u0142ym obszarze Polski p\u00f3\u0142nocno- wschodniej. W okresie mi\u0119dzywojennym i tu\u017c po wojnie w\u0119drowali z miejsca na miejsce, zatrudniali si\u0119 przy budowie dom\u00f3w i zagr\u00f3d wiejskich, a nawet szk\u00f3\u0142 i budynk\u00f3w administracyjnych. Znali si\u0119 na sztuce melioracji oraz zajmowali si\u0119 upraw\u0105 ziemi. Wyrabiali ponadto przedmioty u\u017cytku gospodarczego, jak p\u0142ozy, obr\u0119cze, sanie, wozy itp. W pocz\u0105tkach XX w. podporz\u0105dkowali swe gminy zwierzchnictwu centrali wile\u0144skiej. W okresie I wojny \u015bwiatowej ewakuowano ich w g\u0142\u0105b Rosji, w okolice Saratowa. Po powrocie na ziemi\u0119 augustowsk\u0105, odbudowali szybko swe wsie. W czasie okupacji niemieckiej udzielali schronienia zbieg\u0142ym je\u0144com radzieckim. W odwecie, w marcu 1943 r., postanowiono zlikwidowa\u0107 B\u00f3r i Gabowe Gr\u0105dy. Ca\u0142\u0105 ludno\u015b\u0107 wywieziono na przymusowe roboty do Niemiec. Spo\u015br\u00f3d tych, kt\u00f3rym uda\u0142o si\u0119 zosta\u0107, wielu walczy\u0142o z broni\u0105 w r\u0119ku w szeregach tak Armii Czerwonej, jak i Wojska Polskiego.<\/strong><\/p>\n

Po zako\u0144czeniu okupacji hitlerowskiej nie wszyscy staroobrz\u0119dowcy powr\u00f3cili w rodzinne strony, tote\u017c spo\u0142eczno\u015b\u0107 starowier\u00f3w na ziemi augustowskiej znacznie zmala\u0142a. Mieszka\u0144cy Gabowych Gr\u0105d\u00f3w i Boru z wielkim wysi\u0142kiem odbudowali zniszczone domy i ,,molenn\u0119” (\u015bwi\u0105tynia bezpopowc\u00f3w),\u00a0 kt\u00f3rej wn\u0119trze nie jest tak bogato ozdobione ikonami jak dawniej, nie ma r\u00f3wnie\u017c takiej liczby starych ksi\u0105g, kt\u00f3re zagin\u0119\u0142y bezpowrotnie.<\/strong><\/p>\n

Obecnie w Gabowych Gr\u0105dach i Borze \u017cyje 70 rodzin starowierc\u00f3w. Staroobrz\u0119dowcy z\u00a0 tych wsi s\u0105 z pewno\u015bci\u0105 mniejszo\u015bci\u0105 narodow\u0105, gdy\u017c zachowali tradycje starej Rosji, wiar\u0119 swych przodk\u00f3w i podkre\u015blaj\u0105 swoje rosyjskie pochodzenie. W\u015br\u00f3d mieszka\u0144c\u00f3w \u017cywa jest do dzi\u015b pami\u0119\u0107, \u017ce ich przodkowie, zanim przybyli w granice dawnej Rzeczpospolitej, przebyli d\u0142ug\u0105 drog\u0119 z p\u00f3\u0142nocnych teren\u00f3w Rosji. { \u017ar\u00f3d\u0142o tekstu: Praca licencjacka ? Ryszard M\u0142odzianowski}<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Starowierzy w\u00a0Polsce to bezpopowcy. Przewodnikiem duchowym dla nich jest sam Chrystus, w\u00a0kt\u00f3rego imieniu kult wiary sprawuje „starik” (starzec) zwany nastawnikiem. W 1865 roku w\u0142adze carskie zezwoli\u0142y na zamieszkanie w le\u015bnictwie suwalskim i augustowskim ludno\u015bci staroobrz\u0119dowej. Car obieca\u0142 ulgi staroobrz\u0119dowcom, kt\u00f3rzy wybuduj\u0105 now\u0105 osad\u0119 w lasach augustowskich. Osadnictwo staroobrz\u0119dowc\u00f3w na tereny Augustowszczyzny rozpocz\u0119\u0142o si\u0119 w latach [… poczytaj wi\u0119cej]<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":0,"parent":659,"menu_order":1,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","template":"","meta":{"ngg_post_thumbnail":0},"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/668"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/pages"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/page"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=668"}],"version-history":[{"count":4,"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/668\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":4314,"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/668\/revisions\/4314"}],"up":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/659"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.asks.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=668"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}